ÞEKER HASTALARI NASIL BESLENMELÝ

Harran Üniversitesi Hastanesi Ýç Hastalýklarý Endokrinoloji ve Metabolizma Uzmaný Dr. Öðr. Üyesi Hüseyin Karaaslan, Ramazan ayýnda diyabet hastalarýnýn nelere dikkat etmesi gerektiði ve nasýl beslenmesi gerektiði hakkýnda bilgiler verdi. Dr. Öðr. Üyesi Karaaslan, diyabet hakkýnda da bilgiler verirken, “Diyabet, vücudumuzda pankreas adý verilen salgý bezinin yeterli miktarda insülin hormonu üretememesi ya da ürettiði insülin hormonunun etkili bir þekilde kullanýlamamasý durumunda ortaya çýkan ve ömür boyu süren bir hastalýktýr. Diyabet hastalýðý genel olarak tip 1, tip 2 ve gebelik þekeri olmak üzere üç grupta deðerlendirilir.

Diyabet hastalýðýnýn sýklýðý dünya genelinde giderek artmakta olup, Ýslam ülkelerindeki sýklýðý dünya ortalamasýnýn üzerindedir. Hem diyabet hastalýðý hem de oruç ibadeti temelde beslenme düzeni ile iliþkili olduðu için ikisi arasýndaki hassas dengenin saðlýk yararýna olacak þekilde korunmasý önemlidir” diye konuþtu. Dr. Öðr. Üyesi Karaaslan, diyabet hastalarýnýn Ramazan ayýnda nasýl beslenmesi gerektiðine iliþkin bilgiler verirken, oruç tutmak için saðlýklý olmanýn þart olduðunu ve diyabet hastalýðýnda da bazý durumlarda oruç tutmanýn riskli olduðunu kaydetti.

Dr. Öðr. Üyesi Hüseyin Karaaslan þu cümlelere yer verdi: “Saðlýklý olmak oruç tutmak için þarttýr, ancak kronik hastalýðý olan birçok kiþi saðlýk risklerine raðmen oruç tutmayý tercih etmektedirler. 13 Ýslam ülkesinde ve yaklaþýk 13 bin diyabetli hasta üzerinde yapýlmýþ bir çalýþmada; tip 2 diyabetli hastalarýn yüzde 78’i, tip 1 diyabetli hastalarýn ise yaklaþýk yüzde 42’sinin en az 15 gün süreyle oruç tuttuklarý tespit edilmiþtir.

Bu hastalar oruçlu günlerde tedavilerini aksatmýþlar ve diðer aylara göre kan þekeri düzensizliklerine daha fazla rastlanmýþ. Ramazan ayýnda oruç tutan diyabet hastalarýnda; kan þekeri düþüklüðü, kan þekerinin aþýrý yüksekliði, þeker komasý, sývý kayýplarýna baðlý böbrek yetmezliði ve damar pýhtýlaþmalarý gibi problemler daha sýk görülebilmekte ve doktorlarýnýn tedavilerini zorlaþtýrmaktadýr.

Dolayýsýyla diyabet ve oruç konularýnda daha yoðun eðitimler verilmeli ve hastalarýn bu konuda bilinç düzeyleri artýrýlmalýdýr. Her yýl ramazan ayý öncesinde hastalar kontrollerine gitmeli ve risk durumlarý belirlenmelidir. Risk durumunu belirlerken; hastanýn yaþý, diyabetinin tipi, önceki ramazan aylarýndaki oruç tecrübesi, kullandýðý ilaçlar, kan þekeri sonuçlarý, tekrarlayan kan þekeri düþüklüðü hikayesi, diyabete baðlý organ hasarlarýnýn varlýðý ve iþ hayatý (çalýþma saatleri, yoðunluðu, ortamýn sýcaklýðý ve nemi) ile ilgili hususlara dikkat edilir.

ORUÇ AÇISINDAN YÜKSEK RÝSKE SAHÝP HASTALAR

 • Tip 1 diyabeti olanlar

 • Ýnsülin kullanan tip 2 diyabetliler

• Diyabeti olan gebeler

• Böbrek yetmezliðine baðlý diyaliz tedavisi alanlar

 • Tekrarlayan ciddi kan þekeri düþüklüðü olanlar

 • Açlýk kan þekerleri 300 mg ve üzerinde olanlar

 • 3 aylýk kan þekeri ortalamasý (HbA1c) 10’un üzerinde olanlar

 • Diyabete baðlý böbrek fonksiyon bozukluðu, kalp damar hastalýðý olanlar

 • 75 yaþýn üzerinde olanlar Bu grup hastalarda oruç tutulmasý saðlýk açýsýndan uygun deðildir.

ORUÇ AÇISINDAN DÜÞÜK RÝSKE SAHÝP HASTALAR

• Sadece saðlýklý beslenme ve egzersiz önerileri ile kan þekeri hedef deðerde olanlar

• Oral antidiyabetikler (hap tedavisi) ile kan þekeri hedef deðerlere yakýn seyreden hastalar

 • Ek hastalýðý, diyabete baðlý organ hasarý olmayan hastalar Bu grup hastalarda eðer oruç tutulacak ise sýký kan þekeri takibi, saðlýklý beslenme ve yeterli miktarda sývý alýmýna dikkat edilmelidir.”