65 YAÞ VE ENGELLÝ AYLIKLARI ARTTI

2019 yýlýnda 65 yaþ aylýðý, evde bakým maaþý ve engelli maaþlarý ile ilgili geliþmeleri Habertürk’ten Ahmet Kývanç, deðerlendirdi. Bakýma muhtaç ve yoksul vatandaþlara devlet tarafýndan yapýlan yardýmlar yeni yýlda zamlanacak. Evde bakým maaþýndan yararlanabilmek için en az yüzde 50 engelli raporu bulunmasý ve raporda "aðýr özürlü" olduðunun belirtilmesi, engelli bireyin kiþisel bakýmýný tek baþýna karþýlayamamasý gerekiyor. Aðýr hastalýk nedeniyle yaþamýný baþkalarýnýn yardýmýyla sürdürenler de bu kapsamda deðerlendiriliyor. Bu yardýmdan yararlanabilmek için ayrýca gelir kriterinin de yerine getirilmesi gerekiyor. 

2018 yýlýnda, evde bakým maaþý baðlatýlabilmesi için her ne ad altýnda olursa olsun her türlü gelirler toplamý esas alýnmak suretiyle, hane içinde kiþi baþýna düþen ortalama aylýk gelirin 967.27 TL’nin altýnda olmasý gerekiyordu. Yeni yýlla birlikte bu tutar bin 219 TL’ye yükseldi. Geçen yýl evde bakým maaþý baðlatabilmek için yaptýklarý baþvurular, gelirleri 967-bin 200 TL arasýnda kaldýðý için reddedilenler, bu yýl yeniden baþvuruda bulunabilirler. 

Evde bakým maaþý 2018’de bin 179 lira iken 2019’da bin 305 liraya çýkartýldý. Bakým maaþý engelliye bizzat bakan akrabaya ödeniyor. Komþu ya da dýþarýdan birine bakým maaþý verilmiyor. 

Bakýma muhtaç engellilerin özel bakým merkezlerinde bakýmý için ödenen maaþ da 2 bin 358 liradan 2 bin 610 liraya çýkartýldý.
Hane halký gelir ölçütünü aþan gelir deðiþikliðinin tespiti hâlinde yapýlan ödemeler durdurulur ve deðiþikliðin meydana geldiði tarihten itibaren yasal faizi ile birlikte geri istenir. Bu nedenle evde bakým parasý alanlar, gelirleri limitin üzerine çýktýðýnda yazýlý baþvurarak aylýðý kestirmeli.

65 YAÞ AYLIÐI 601 TL’YE ÇIKTI

65 yaþýný doldurmuþ yoksul vatandaþlara baðlanan aylýk da 543 liradan 601 liraya çýktý. 65 yaþ aylýðýndan yararlanabilmek için Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan (SGK) gelir veya aylýk alýnmamasý, nafaka baðlanmamasý veya nafaka baðlanmasý mümkün olmamasý gerekiyor. 

Çocuklarýnýn yanýnda yaþayan yaþlýlar için yapýlan gelir testinde daha önce, birlikte yaþadýklarý çocuk ve torunlarýnýn gelirleri de dikkate alýnýyordu. Bu uygulamaya son verildi. Artýk sadece kendilerinin ve varsa eþlerinin kiþi baþýna düþen ortalama aylýk gelirinin 610 liradan az olmasý koþulu aranýyor.

ENGELLÝ AYLIÐI

Baþkasýnýn yardýmý olmaksýzýn hayatýný devam ettiremeyecek þekilde en az yüzde 70 engelli olan 18 yaþýndan büyük, 65 yaþýndan küçük yoksul vatandaþlara geçen yýl aylýk 602 lira ödeniyordu. Bu tutar 2019’da 666 liraya yükseltildi. Baþkasýnýn bakýmýna muhtaç olan 65 yaþýný doldurmuþ kiþiler de yeni yýlda 666 lira alabilecekler.

Kendi ihtiyaçlarýný karþýlayabilen yüzde 40-69 oranýnda engelli yoksul vatandaþlara ödenen aylýk tutarý da 401 liradan 444 liraya çýkartýldý. 18 yaþýn altýnda en az yüzde 40 oranýnda engelli çocuðu bulunan yoksul ailelere yapýlan aylýk ödemeler de 401 liradan 444 liraya yükseldi.

EVDE BAKIMA 8.5 MÝLYAR LÝRA

Aile, Çalýþma ve Sosyal Hizmetler Bakanlýðý bütçesinde 2019 yýlýnda engellilerin evde bakýmlarý için 8.5 milyar lira harcama öngörüldü. Engellilerin eðitimi için de bu yýl 3.4 milyar lira kaynak ayrýldý. Evde bakým yardýmýndan 2018’de 513 binden fazla kiþi yararlandý.

65 YAÞ VE ENGELLÝ AYLIÐI ÝÇÝN NASIL BAÞVURULUR?

65 yaþ aylýðý, engelli aylýðý ve evde bakým maaþý için baþvurunun, ikametgahýn bulunduðu yerdeki sosyal yardýmlaþma ve dayanýþma vakfýna yapýlmasý gerekiyor. Yaþlý aylýðý baþvurularýnda herhangi bir belge talep edilmiyor. Engelli aylýklarý ve 18 yaþ altý engelli yakýný aylýðý baþvurularýnda ise saðlýk kurulu raporu aranýyor. Gelir testi için ise herhangi bir belge talep edilmiyor.

AYLIKLAR HANGÝ DURUMDA KESÝLÝYOR?

Aylýk almakta iken ikametgâhýný baþka vakýf görev alanýna girecek þekilde deðiþtirenlerin yaþlý aylýðý ve engelli aylýklarý geçici olarak durduruluyor. Bir yýl içinde yeni ikametgah bölgesindeki vakfa baþvurulmasý ve muhtaçlýðýn devam ettiðinin tespit edilmesi halinde, durdurulduðu tarihten itibaren aylýklar yeniden baðlanýr. Saðlýk raporunu, süresi dolduktan sonra yeniletmeyenlerin aylýðý da ayný þekilde durdurulur.
18 yaþ altý engelli yakýný aylýðý, 18 yaþýn doldurulduðu tarihte kesilir. Aylýðýn on ay boyunca alýnmamasý veya gelir kriterinin kaybedilmesi halinde de aylýk kesilir.